Kulinarna podróż do…Kassel? Czemu nie. Spróbujcie wyjątkowego ciasta z boczkiem (Speckkuchen), tradycyjnego wypieku serwowanego na ciepło, oraz regionalnej wędliny Ahle Wurscht, suszonej na powietrzu i lekko podwędzanej …. To tylko przedsmak atrakcji!
O Kassel i poniższym artykule w skrócie
- Ten tekst stanowi przewodnik po Kassel, prezentując różnorodność atrakcji tego niemieckiego miasta. Rozpoczyna się od omówienia ważnego wydarzenia kulturalnego, jakim jest wystawa sztuki współczesnej „documenta”, oraz prezentuje wybrane dzieła znajdujące się w przestrzeni miejskiej.
- Następnie tekst kieruje uwagę na zabytki, takie jak monumentalny pomnik Herkulesa i unikatowe Muzeum Tapet, podkreślając ich historyczne i kulturowe znaczenie.
- Kolejna część poświęcona jest lokalnym specjałom kulinarnym, w tym tradycyjnemu ciastu z boczkiem (Speckkuchen) i wędlinie Ahle Wurscht, przybliżając czytelnikowi regionalne smaki i zwyczaje.
Jak dojechać do Kassel?
Kassel leży w centralnych Niemczech, więc masz kilka opcji podróży (w zredagowaniu tej sekcji artykułu pomogło nam AI):
Samolotem do Kassel
Kassel ma własne małe lotnisko (Kassel Airport – KSF), ale obsługuje głównie loty czarterowe. Najlepiej lecieć do większych lotnisk i następnie dotrzeć do Kassel w inny sposób:
Frankfurt (FRA) – największe i najlepiej skomunikowane lotnisko (ok. 200 km od Kassel). Stamtąd można dojechać pociągiem (ok. 1,5–2h) lub wynająć samochód.
Hanower (HAJ) – ok. 160 km od Kassel, dojazd pociągiem ok. 2h.
Paderborn (PAD) – najbliższe większe lotnisko (ok. 90 km), ale z ograniczoną liczbą lotów.
Pociąg
Kassel ma duży dworzec kolejowy Kassel-Wilhelmshöhe, obsługiwany przez pociągi ICE (InterCity Express).
Czasy dojazdu pociągiem do Kassel:
- Z Frankfurtu: ICE – ok. 1,5h.
- Z Berlina: ICE – ok. 2,5h.
- Z Hamburga: ICE – ok. 2h.
- Z Monachium: ICE – ok. 3h.
Samochód
- Kassel leży przy autostradach:
- A7 (północ-południe, łączy Hamburg i Würzburg).
- A44 (prowadzi do Dortmundu).
- A49 (lokalna autostrada do Marburga).
- Przykładowe czasy przejazdu:
- Frankfurt → Kassel: ok. 2h (A5 + A7).
- Berlin → Kassel: ok. 3,5h (A2 + A7).
- Monachium → Kassel: ok. 4,5h (A9 + A7).
Przegląd sztuki współczesnej w Kassel
W Kaseel od lat 50. Odbywa się przegląd sztuki współczesnej „documenta”, który obecnie jest zaliczany do jednego z ważniejszych w Europie. W mieście jest kilka prac wystawianych podczas tego przeglądu – są to darowizny lub zakup z miejskiego budżetu.

Jednym z takich przykładów jest rzeźba stojącą przed dawnym dworcem głównym, który od lat 90. po oddaniu do użytku nowego budynku przystosowanego do obsługi pociągów dużych prędkości, przestał pełnić swą zasadniczą funkcję, ograniczając się do połączeń regionalnych. Zbiegło się to w czasie z zakupem przez miasto pracy „Człowiek idący do nieba”. Instalacja przedstawia mężczyznę wspinającego się po długiej belce ustawionej pod kątem ostrym do poziomu ulicy.

Nad miastem w miejskim parku góruje pomnik Herkulesa z pocz. XVIII w. Pomnik jest repliką Herkulesa „Farnese”, który znajduje się w Museo Archeologico Nazionale w Neapolu. U podnóża cokołu zaprojektowano kaskadową fontannę, która prowadzi do wejścia do parku, a szum wody w letnie miesiące kojarzy się z górskim potokiem.
Muzeum Tapet w Kassel
Kassel może się pochwalić jedynym w Niemczech Muzeum Tapet (Deutsche Tapetenmuseum). Można mieć różny stosunek do tego typu sposobu dekorowania ścian. My się szczycimy wawelskim arrasami utkanymi w okresie renesansu w Niderlandach na zamówienie Zygmunta II Augusta, to dlaczego by nie poważać instytucji, która ma w swych zbiorach niespełna 25 000 niekiedy rzadkich i cennych tapet – np. złocone XVI-wieczne, czy tez na woskowych tkaninach. Muzeum powstało w latach 20. XX w. z inicjatywy producenta i sprzedawcy tapet. Od końca XIX w. tapety były bardzo popularne wśród nie tylko niemieckiego mieszczaństwa oraz w salonach sfer przemysłowych. Od czerwca 2023 r. trwa budowa nowego budynku muzeum, którego otwarcie planowane jest w 2026 r.
Co zjeść w Kassel?
Pobyt w Kassel może być sposobnością do poznawania specjałów nowej, nieznanej wcześniej kuchni. Jednym z nich jest Speckkuchen, czyli ciasto z boczkiem. Speckkuchen serwuje się z reguły na ciepło jako dodatek do młodego wina, szczególnie gdy jest oferowane podczas jarmarków bożonarodzeniowych i na stoiskach przy okazji wizyty wesołych miasteczek.
W Kassel i okolicznych miasteczkach i wioskach sprzedawany jest jako przekąska na cotygodniowych targowiskach (każda dzielnica ma swoje). Tradycja tego wypieku sięga XV w. Niektórzy piekarze dodają posiekany por, a wariantów tego wypieku jest tyle ilu piekarzy.
Przeczytaj także: Jeżeli wędzone piwo to w Bambergu!
Przepis na ciasto z boczkiem (Speckkuchen)
Oto jeden z wariantów:
Składniki:
Ciasto. Mąka żytnia 200 g,, mąka pszenna 150 g., opakowanie suszonych drożdży, 15 g. suszonego, pełnoziarnistego zakwasu, 1 łyżeczka cukru, 2 łyżeczki soli, 250 ml ciepłej wody. Farsz 400 g. pora, 150 g. tłustego boczku, 200 g. przerośniętego boczku, 3 łyżki bułki tartej. 500 g. kwaśnej śmietany, 4 jajka, szczypta soli i pieprzu.
Wykonanie: Oba rodzaje mąk łączymy z drożdżami i zakwasem, dodając do tego sól i cukier oraz stopniowo ciepłą wodę. Całość miksujemy 5 min. Ciasto zostawiamy do wyrośnięcia. Farsz: Umyty por przecinamy wzdłuż i kroimy w kawałki. Dwa rodzaje boczku kroimy w kostkę i dodajemy tartą bułkę. Śmietanę mieszamy ze świeżymi jajkami, mąką, sola i pieprzem. Ciasto wykładamy na blachę. Na wierzch kładziemy pociętego pora i zalewamy śmietana z jajkami i mąką. Całość pieczemy 30 min. w temp. 200 °C
Wędlina Ahle Wurscht
Innym miejscowym specjałem jest wędlina Ahle Wurscht, która jest suszona na powietrzu i lekko podwędzana na zimno. Wytwarzana w pobliskich wsiach wokół Kassel, w okresie świniobicia. Obecnie dostępna na targowiskach w Kassel u prywatnych producentów. Wędlina przypomina naszą kiełbasę polską, ale ze względu na jej suszenie i podwędzanie oraz średnicę nasuwa skojarzenie z salami. Ahle to w heskim dialekcie stary, ale w tym kontekście oznacza długi okres dojrzewania. Do wyrobu wędliny wykorzystuje się świeżo ubite świnie (bez wnętrzności, kości i ścięgien), mięso jest kawałkowane, do masy dodaje się sól, pieprz, czosnek, kminek, gałkę muszkatołową i gorczycę. Wędlina nie może zawierać więcej niż 35% tłuszczu na jednostkę wagową. Po nałożeniu masy do grubego jelita, następuje miesięczny okres suszenia w pomieszczeniu o temperaturze nie przekraczającej 15 °C. Wędlina dostępna jest od zimy do okresu żniw. Wędlina od 2016 r. ma unijne oznaczenie produktu chronionego geograficznie.
Deptak w centrum Kassel i trochę o parkowaniu w mieście
Obecnie nie tylko miasta w Niemczech, o ile to możliwe przekształcają główną ulicę w deptak handlowy. Pod tym względem Kassel jest pionierem, bo już pod koniec 1953 r. oddano tam do użytku pierwszy w RFN deptak ze sklepami. Deptak ze względu na ukształtowanie terenu zachował do dziś swój tarasowy charakter (stąd jego nazwa Treppenstraße, czyli ulica schodkowa).
Z kolei niespełna 10 lat później, w 1961 r., zaczęto stosować w Kassel i po raz pierwszy w Niemczech zegar parkingowy (Parkscheibe), który sprawdza się do dziś. Ma on kształt prostokąta ze strzałką i znajdującym się poniżej okienkiem, za którym jest tarcza podobna do cyferblatu.
Zegar nastawia się na określoną cyfrę, która pokrywa się z dozwolonym czasem bezpłatnego parkowania (parkowanie rozpoczyna się o 13.00 i można parkować za darmo 1 godzinę czyli nastawia się strzałkę na 2, czyli odpowiednik 14-tej, jeżeli się nie odjedzie lub nie przestawi zegara w ciągu godziny, to urzędnicy sprawdzający wystawiają mandat). Praktyczny wynalazek ułatwiający życie – choć nie tylko w Niemczech jest coraz mniej miejsc z możliwością czasowego i darmowego parkowania.